DRUH, DRUH Synchro - (WZFO, Zakłady Chemiczne Przemysłu Terenowego w Brzozowie)
DRUH - polski aparat fotograficzny dla młodzieży
W celu jak najszerszego spopularyzowania fotografii, zwłaszcza wśród młodzieży, wypuszczono na rynek w 1956 tani popularny aparat DRUH
(z reklamy)
DRUH 6x6 cm (4,5 x 6 cm) - najpopularniejszy i jednocześnie najtańszy na naszym rynku aparat produkcji Warszawskich Zakładów Foto-Optycznych. Jest to aparat dostępny dla wszystkich, głownie zaś dla młodzieży. Wykonany z bakelitu, posiada zgrabny kształt i jest niezmiernie prosty w obsłudze. Odpada kłopot oceniania odległości i nastawiania ostrości. Obojętnie czy fotografowany przedmiot znajduje się w odległości dwudziestu, czy też kilku metrów, obiektyw zawsze rysuje ostro. Do aparatu DRUH używamy filmu zwojowego 6 x 9 cm, wykonując na nim 12 zdjęć w formacie 6 x 6 lub przy użyciu wkładki 16 zdjęć w formacie 4,5 x 6 cm.
[Zbigniew Jarzyński - Kupujemy aparat fotograficzny, Warszawa 1960 rok]
Aparat Druh był drugim po aparacie Start modelem aparatu fotograficznego, którego produkcja została uruchomiona w Warszawskich Zakładach Foto-Optycznych. W przeciwieństwie jednak do Startów Druhy były aparatami o bardzo prostej konstrukcji i skromnych możliwościach technicznych, przeznaczonymi głównie dla młodzieży. Pojawienie się Druha za-początkowało trwającą do końca istnienia zakładów tradycję produkcji tanich, popularnych aparatów fotograficznych przeznaczonych dla fotoamatorów. Były to również jedyne produkowane w Warszawskich Zakładach Foto-Optycznych aparaty wykonane z bakelitu.
Prapoczątki polskich aparatów Druh sięgają roku 1936, kiedy to pionier projektowania przemysłowego Walter Dorwin Teague, pracujący między innymi dla takich koncernów amerykańskich jak KODAK i FORD, opracował, a następnie opatentował wzór przemysłowy na aparat fotograficzny w obudowie wykonanej w całości z bakelitu z wysuwanym na prowadnicy ślimakowej obiektywem.
Aparat Kodak Bullet Camera (produkcja 1936-1942) oraz Photax Blinde model IVF (produkowany od 1951 roku) firmy MIOM
Aparat otrzymał nazwę Bullet Camera i rozpoczął erę tanich i poręcznych aparatów fotograficznych z wykręcanym tubusem obiektywu. Przeznaczony był do fotografowania na popularnej w USA błonie zwojowej o szerokości 46 mm (typu 127). Na jednej rolce filmu umożliwiał wykonanie 8 zdjęć formatu 4x6,5 cm.
W Europie aparaty o podobnej konstrukcji wykonane z bakelitu z wysuwanym obiektywem jako jedna z pierwszych wypuściła na rynek francuska firma MIOM zajmująca się głównie produkcją izolatorów. Produkowany przez tę firmę od 1938 roku tani, o prostej budowie aparat Photax Blinde wykonujący 8 zdjęć formatu 6x9 cm na standardowej błonie zwojowej szerokości 6 cm, wyposażony w prymitywny obiektyw fix-focus, przysłonę otworkową oraz nieskomplikowanej budowy migawkę – przebojem zdobył rynek i stał się wzorem do budowy podobnych aparatów przez innych producentów.
Po drugiej wojnie światowej w 1951 roku wschodnioniemiecka firma Karl Pouva AG wypuściła na rynek aparat Pouva Start. Był to również aparat na błonę zwojową o szerokości 6 cm. W przeciwieństwie jednak do aparatu produkcji francuskiej umożliwiał wykonanie 12 zdjęć w formacie kwadratowym (6x6 cm). Bez wątpienia stał się pierwowzorem produkowanych kilka lat później przez Warszawskie Zakłady Foto-Optyczne aparatów Druh.
Aparaty Druh produkcji Warszawskich Zakładów Foto-Optycznych oraz Start firmy Karl Pouva AG
Prace nad uruchomieniem produkcji aparatów Druh w Warszawskich Zakładach Foto-Optycznych rozpoczęto prawdopodobnie na początku 1955 roku. 15 sierpnia 1955 roku ukończono montaż prototypu aparatu, a już w grudniu tego samego roku rozpoczęto jego produkcję seryjną.
Montaż aparatów Druh. Zdjęcie wykonane w 1967 roku na Wydziale Montażu WZFO podczas wizyty dele-gacji wojskowej związanej z jubileuszem XV-lecia Zakładów. Z prawej strony inż. Stefan Surdy – Główny Konstruktor WZFO.
| Nazwa aparatu | DRUH | |||
| Producent | Warszawskie Zakłady Foto-Optyczne (WZFO) od 1969 Zakłady Terenowe Przemysłu Chemicznego w Brzozowie |
|||
| Rodzaj aparatu | skrzynkowy aparat celownikowy, o formacie klatki 6x6 cm oraz 6x4,5 cm (po zastosowaniu wkładki maskującej) | |||
| Lata produkcji | 1955 (prototyp), od 1956 roku - produkcja do pierwszej połowy lat 70. |
|||
| Rodzaj materiału negatywowego | błony zwojowe typ 120 błony zwojowe z papierem ochronnym, szerokości 60 mm na szpulach z grubym rdzeniem zgodnie z polskimi normami - szpula 60 typ 1 |
|||
| Korpus aparatu | bakelitowy | |||
| Obiektyw | BILAR dwusoczewkowy 1:8 / 65 mm typ: peryskop zamocowany w wykręcanym tubusie |
|||
| Migawka | centralna, dwa czasy: M (ok. 1/50) + B | |||
| Celownik | lunetkowy, posiadający dwie czerwone pionowe linie ograniczające format obrazu do formatu zdjęcia 4,5 x 6 cm | |||
| Przysłona | otworkowa 8 i 16 | |||
| Nastawianie ostrości | stałe (fix focus) | |||
| Gniazdo statywowe | 3/8'' | |||
Przegląd modeli aparatów Druh
typ I (wysoki wizjer)
Pierwszy model aparatu
typ II (niski wizjer)
Drugi model aparatu Druh. Aparat posiada obniżony wizjer przystosowany do montowania sanek do mocowania lampy błyskowej. Ten model aparatu nie posiadał jeszcze gniazda do synchronizacji lampy błyskowej
typ III Synchro
Trzeci, najpopularniejszy, model aparatu Druh – Druh Synchro. Został wyposażony w sanki oraz gniazdo do synchronizacji lampy błyskowej. Ogromna popularność aparatu oraz niska cena zdecydowały o kontynuowania produkcji tego aparatu do początku lat 70. XX w.
Na zdjęciu zestaw kolekcjonerski - aparat Druh Synchro z lampą błyskową Milla produkcji Radiotechnicznej Spółdzielni Pracy w Krakowie
Zdecydowana większość aparatów Druh wykonywana była z bakelitu w kolorze czarnym, zdarzają się jednak aparaty wykonane z bakelitu w kolorze brązowym. Niewielka liczba tych aparatów powoduje, że są one poszukiwane przez kolekcjonerów
Druh Synchro ukazał się w sprzedaży w 1959 roku i był produkowany w niezmienionej formie do początku lat 70. Po przyłączeniu Warszawskich Zakładów Foto-Optycznych do PZO zaniechano jego produkcji. Składano jedynie w roku następnym ostatnie egzemplarze z części znajdujących się w magazynach. Ostatnia partia aparatów w liczbie 3.489 sztuk opuściła bramy Zakładu – już wówczas Polskich Zakładów Optycznych - w 1969 roku. Aparat Druh był najliczniej produkowanym w Polsce aparatem fotograficznym – w sumie wyprodukowano ponad 1.000.000 sztuk.
Nie był to jednak koniec produkcji tego bardzo popularnego aparatu – była ona kontynuowana w Zakładach Chemicznych Przemysłu Terenowego w Brzozowie – produkujących dotychczas elementy składowe do tych aparatów. Uruchomienie tej produkcji było nobilitacją dla zakładów.
Na zdjęciu aparaty Druh Synchro z Warszawskich Zakładów Foto-Optycznych oraz Zakładów Chemicznych Przemysłu Terenowego w Brzozowie
Wszystkie modele aparatów Druh
Opis elementów aparatu zamieszony w wydanej przez Warszawskie Zakłady Foto-Optyczne broszurce Witolda Dederko Jak fotografować Druhem. Poradnik dla najmłodszych fotoamatorów
