SZCZEPANIK - (Jan Szczepanik)
Jan Szczepanik - samouk, genialny polski wynalazca w zakresie barwnych fotografii i filmu, prekursor telewizji i nowoczesnego tkactwa.
I. Aparat do wykonywania zdjęć barwnych (ok. 1898 rok)
Schemat blokowy budowy aparatu
Opracowany przez Jana Szczepanika aparat do wykonywania zdjęć barwnych działał na zasadzie podziału widma światła na trzy części (wyciągi barwne). Podział światła w aparacie Szczepanika następował przy użyciu trzech zwierciadeł całkowicie odbijających światło. Podział światła następował wewnątrz obiektywu, poprzez układ zwierciadeł i soczewek. Aparat składał się z obiektywu "1", trzech miechów poszczególnych aparatów fotograficznych "2" oraz trzech kaset z kliszami barwoczułymi "3".
Rysunek z dokumentacji technicznej aparatu do wykonywania zdjęć barwnych opatentowanego przez Szczepanika w 1903 roku. Nowatorskim rozwiązaniem zastosowanym w aparacie (oraz w rzutniku-projektorze) był obiektyw. W nim następował, dzięki umieszczonym trzem zwierciadłom, podział wiązki świetlnej na trzy części, które poprzez zastosowanie w każdej z nich innego filtra (czerwonego, zielonego oraz niebieskiego), naświetlały jednocześnie trzy negatywy. Zbudowany na podobnej zasadzie rzutnik umożliwiał wyświetlanie w barwach naturalnych powstałych obrazów. Niezwykłość tej metody polegała na stosowaniu czarno-białych płyt panchromatycznych, na których barwa była zarejestrowana poprzez różny stopień zaczernienia poszczególnych fragmentów obrazów cząstkowych.
Paweł Paciorkiewicz, Aparaty fotograficzne do zdjęć w barwach naturalnych, „Foto” 1987, nr 5-6.
Aparat wykonywał zdjęcia według metody addytywnej (światła barwne dodane razem zwiększają swoją jasność i dają światło białe). Przy użyciu aparatu Szczepanika można było jednocześnie wykonać trzy zdjęcia fotograficzne przez trzy filtry w barwach zasadniczych. Fotografie te były w zwykły sposób wywoływane i kopiowane (czarno-białe). Poszczególne fotografie skopiowane na szkle lub filmie mogły być wyświetlone w barwach na ekranie przy użyciu projektora - rzutnika - o konstrukcji podobnej do konstrukcji aparatu.
Aparaty i rzutniki Szczepanika były eksponowane na Pierwszej Polskiej Wystawie Fotograficznej która odbyła się w Krakowie w 1901 roku.
II. Aparat do wykonywania patronów tkackich (ok. 1896 rok)
Aparat do wykonywania patronów tkackich. Zdjęcie pochodzi z książki Władysława Jewsiewickiego "Jan Szczepanik - Wielki wynalazca".
Zdjęcie prasowe z 1899 roku
