ORION - Wytwórnia fotochemiczna - Kielce
Pudełko po kliszach ORION
W styczniu 1933 roku fotograf pochodzenia żydowskiego, właściciel dwóch, prowadzonych w Kielcach studiów fotograficznych Foto Moderne oraz Emalit, Kopel Gringras wraz z synami Maurycym i Leopoldem założył w Kielcach przy ulicy Focha 9 (obecnie Paderewskiego) Wytwórnię Fotochemiczną Orion.
Była to wówczas czwarta, obok warszawskiego Fotonu, bydgoskiej Alfy, poznańskiej Ero i prowadzonej przez braci Jarzębińskich w Bieczu, wytwórnia fotochemiczna w Polsce. Produkowano w niej odczynniki do fotografii kolorowej, papiery, klisze rentgenowskie oraz szklane płyty fotograficzne.
Notatka prasowa z marca 1935 roku
Wyroby wytwórni Orion
... Oddziały Wehrmachtu weszły do Kielc 5 września 1939 roku zajmując początkowo budynki urzędów państwowych, samorządowych, koszar, szkół, więzienie. Kolejne obiekty rekwirowały oddziały policyjne. Pod koniec września i w początkach października konfiskacie uległy nieruchomości, których właściciele opuścili Kielce: fabryki, zakłady rzemieślnicze, sklepy, parcele, a nawet mieszkania.
Założyciel fabryki Kopel Gringras po wybuchu wojny pozostał w Kielcach w celu pilnowania swojego zakładu.
Utworzony 1 listopada 1939 roku Urząd Powierniczy przekazał reichsdeutschom i volksdeutschom żydowskie majątki. (...) Nowoczesny zakład fotochemiczny Orion przy ul. Focha należący do Gringrasów i Obarzańskich przekazano Egonowi Schulzowi.
Krzysztof Urbański, Grabież tzw. majątków bezpańskich należących do Żydów w Kielcach i powiecie kieleckim w okresie okupacji.
Zdjęcie pracowników wytwórni Orion:
W drugim rzędzie siedzą od prawej: córka Bella Gringras (1), syn Maurycy Gringras (2), Kopel Gringras (4), współwłaściciel Izaak Obrzański (5), księgowy Eliasz Wilner (6)
Zdjęcie ze strony Muzeum Narodowego w Kielcach https://mnki.pl/palac/pl/edukacja/cykl:_muzealne_fotoatelier/kopel_gringras
Kopel Gringras zginął w 1941 roku, według jednych źródeł został zastrzelony na terenie swojej fabryki, według innych został zgładzony w Treblince.
Ogłoszenie opublikowane przez zarządcę firmy ORION w 1943 roku
W 1945 zakład został uszkodzony w wyniku działań wojennych. Po zakończeniu wojny wytwórnia wznowiła produkcję. Pod koniec lat 40. fabryka została znacjonalizowana a następnie przejęta przez Przedsiębiorstwo Państwowe Film Polski po czym została zlikwidowana.
Ceny wyrobów obowiązujące w 1947 roku
